reklama
31 październik 2023

Stary Cmentarz Żydowski - niepowtarzalny zespół rzeźby nagrobnej i małej architektury

zdjęcie: Stary Cmentarz Żydowski - niepowtarzalny zespół rzeźby nagrobnej i małej architektury / pixabay/2456167
Stary Cmentarz Żydowski przy ul. Ślężnej we Wrocławiu to oryginalny i niepowtarzalny zespół rzeźby nagrobnej i małej architektury. Na powstałej w poł. XIX w. nekropoli spoczywają m.in. biolog Leopold Awerbach, rodzice Edyty Stein czy teoretyk socjalizmu Ferdynand Lassalle.
REKLAMA

Cmentarze zakładane na przełomie XVIII i XIX w. w ówczesnych niemieckich miastach planowane były często na wzór parków lub ogrodów, w których pomniki nagrobne splatały się z zielenią. Tak też wygląda cmentarz żydowski. Obszar zajmowany przezeń - niecałe 5 hektarów - jest czworobokiem pociętym siatką alei.

W zespole tym można wyróżnić: pomniki nagrobne (stele, kolumny, obeliski, kamienne pnie drzew, tumby-sarkofagi) oraz budowle nagrobne (kaplice-mauzolea, grobowce w formie portyków, baldachimów, portali).

Cmentarz został założony w 1856 r. Pierwszy pogrzeb odbył się 17 listopada 1856 r. Jednak najstarsze nagrobki pochodzą z 1203 r. Odkrywane na przełomie poprzednich stuleci w różnych miejscach miasta były przenoszone do ulokowanego tu cmentarnego lapidarium.

Po dojściu Hitlera do władzy liczba pochówków na cmentarzu malała. W 1943 r. zamknięty cmentarz wydzierżawiła na pięć lat działająca nieopodal firma ogrodnicza. Na początku 1945 r. cmentarz stał się terenem zaciekłych walk o miasto. Z tego okresu pochodzą - doskonale widoczne do dziś - liczne ślady na pomnikach i wysokim murze okalającym nekropolię.

W latach powojennych cmentarz niszczał. Dopiero w 1988 r. został udostępniony do zwiedzania jako Muzeum Architektury Cmentarnej. Od 1991 r. jest oddziałem Sztuki Cmentarnej Muzeum Miejskiego we Wrocławiu.

Na Starym Cmentarzu Żydowskim znajdują się groby wielu postaci świata kultury, nauki, polityki, m.in. Leopolda Awerbacha, biologa światowej sławy, Augusty i Siegfrieda Stein, rodziców Edyty Stein (św. Teresy Benedykty od Krzyża) czy Ferdynanda Lassalle'a, teoretyka socjalizmu, założyciela pierwszej partii robotniczej w Niemczech. (PAP)

autor: Piotr Doczekalski

pdo/ apiech/

PRZECZYTAJ JESZCZE
Materiały sygnowane skrótem „PAP” stanowią element Serwisów Informacyjnych PAP, będących bazami danych, których producentem i wydawcą jest Polska Agencja Prasowa S.A. z siedzibą w Warszawie. Chronione są one przepisami ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. o ochronie baz danych. Powyższe materiały wykorzystywane są przez [nazwa administratora portalu] na podstawie stosownej umowy licencyjnej. Jakiekolwiek ich wykorzystywanie przez użytkowników portalu, poza przewidzianymi przez przepisy prawa wyjątkami, w szczególności dozwolonym użytkiem osobistym, jest zabronione. PAP S.A. zastrzega, iż dalsze rozpowszechnianie materiałów, o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt. b) ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jest zabronione.
pogoda Tomaszów Lubelski
-1.5°C
wschód słońca: 06:49
zachód słońca: 15:35
reklama

Kalendarz Wydarzeń / Koncertów / Imprez w Tomaszowie

kiedy
2024-11-23 16:00
miejsce
Tomaszowski Dom Kultury, Tomaszów...
wstęp biletowany
kiedy
2024-11-23 19:00
miejsce
Tomaszowski Dom Kultury, Tomaszów...
wstęp biletowany
kiedy
2024-12-01 16:00
miejsce
Tomaszowski Dom Kultury, Tomaszów...
wstęp biletowany
kiedy
2024-12-15 17:00
miejsce
Tomaszowski Dom Kultury, Tomaszów...
wstęp biletowany