Książe Arktyki czyli o niedźwiedziu polarnym

Niedźwiedź polarny, nazywany również niedźwiedziem białym (Ursus maritimus), to duży drapieżny ssak z rodziny niedźwiedziowatych, który występuje głównie w Arktyce. Jest uznawany za drapieżnika szczytowego w swoim środowisku. Grube futro i warstwa tłuszczu stanowią ochronę przed ekstremalnym zimnem. Jego sierść, składająca się z półprzezroczystych włosów, zazwyczaj ma kolor biały lub kremowy, co umożliwia mu skuteczny kamuflaż. Skóra ma ciemną barwę.

Niedźwiedź polarny posiada krótki ogon i niewielkie uszy, co pomaga mu w redukcji utraty ciepła. Charakteryzuje się stosunkowo małą głową i długim, zwężającym się ku tyłowi ciałem, co nadaje mu aerodynamiczny kształt przydatny do pływania. Ten ssak przystosował się do niemal morskiego trybu życia, zależąc do przetrwania od kawałka dryfującego lodu, zdobyczy z wody oraz miejsc do rodzenia i wychowywania potomstwa. Jego naukowa nazwa łacińska – Ursus maritimus, dosłownie oznacza niedźwiedź morski. Niedźwiedź polarny doskonale radzi sobie zarówno na lądzie, jak i w wodzie, dostosowując się do życia na morzu, lodzie i lądzie.

Mimo że niedźwiedź polarny spędza czas zarówno na lądzie, jak i na lodzie, jest uznawany za ssaka morskiego ze względu na silne związki z morzem. Jest to gatunek obecny wokół bieguna północnego, występujący na lodach Morza Arktycznego i jego okolicach, z obszarem występowania ograniczonym na południe przez obszar zasięgu lodu, docierając najdalej na południe do James Bay w Kanadzie.

Chociaż populacja niedźwiedzi polarnych maleje na północ od 88 stopni szerokości geograficznej, istnieją dowody na ich obecność na całym obszarze Arktyki. Szacuje się, że populacja wynosi od 20 000 do 25 000 osobników. Ich występowanie jest uzależnione od dostępności lodu morskiego, który wykorzystują do polowania na foki, stanowiące główny składnik ich diety. Naruszenia środowiska naturalnego w Arktyce stwarzają poważne zagrożenie dla przetrwania tego gatunku niedźwiedzi.

Niedźwiedzie polarne przeważnie spędzają większość roku wzdłuż skutych lodem wybrzeży. Preferują obszary, gdzie lód styka się z otwartymi wodami i lądem wzdłuż brzegu. Te zwierzęta prowadzą samotniczy tryb życia, pokonując duże obszary terenu, spotykając się jedynie w przypadku znalezienia padliny lub w okresie rozrodu. Niedźwiedzie polarne są znakomitymi pływakami, korzystając z przednich łap do poruszania się w wodzie i osiągając prędkość do około 10 km/h. Podczas nurkowania utrzymują otwarte oczy i zamykają nozdrza, potrafiąc wytrzymać pod wodą do 2 minut. Przeciętnie niedźwiedzie polarne żyją od 15 do 18 lat, jednak rekordzistką w niewoli była niedźwiedzica Debby z ogrodu zoologicznego w Winnipeg, która dożyła 42 lat.

Niedźwiedź polarny, będący najbardziej mięsożernym przedstawicielem rodziny niedźwiedziowatych, wykazuje się doskonałym węchem i jest jednym z najaktywniejszych drapieżników w stosunku do ludzi. Jego głównym źródłem pożywienia są foki, zwłaszcza nerpy. Poluje na nie, czekając przy otworach lodowych, przez które foki wychodzą na powierzchnię lub zbliżają się do fragmentów lodu. Niedźwiedzie polarnego zazwyczaj zabijają foki jednym precyzyjnym uderzeniem łapy. W okresie zimowym ich dieta obejmuje również ptaki, gryzonie, skorupiaki, kraby, białuchy, młode morsy, czasami piżmowoły lub renifery, a bardzo rzadko inne niedźwiedzie polarne.